ABD’de Limited ve Anonim Şirket Kurmak: İzlenecek Adımlar
Amerika Birleşik Devetleri’nde yatırımda bulunmak veya yeni bir iş yapmak isteyen ancak ülke sınırları dışında kurulan yabancı menşeli firmalar ile vatandaşlığı bulunmayan yabancı statüsündeki gerçek kişiler, planlarını hayata geçirmeden evvel doğal olarak kendileri için hangi fırsatın en uygun olduğunu bilmek istemektedirler. Bu bağlamda, sağladığı bazı fayda ve esneklikler açısından “şirketleşme (Limited ve Anonim Şirket kurmak)” söz konusu kişi ve kuruluşlar için en uygun alternatif olarak karşımıza çıkmaktadır. ABD’de limited ve anonim şirket kurmak, gerek eyalet gerekse ülke düzeyinde yetkili kuruluşlarca oluşturulan belirli yasal düzenlemeler ile sınırları belirlenmiş bir işleyişe sahiptir. Bu çerçevede, ABD’de limited ve anonim şirket kurmak ile ilgili bazı temel bilgi ve ipuçlarını bu yazımızda sizin için özet olarak açıklamaya gayret gösterdik.
1.ABD’de Limited ve Anonim Şirket Kurmak: Genel Bakış
ABD’de limited ve anonim şirket kurmak ile ilgili planlarınızı hayata geçirirken, bazı adımların belirlenen kurallar çerçevesinde izlenmesi ciddi bir öneme sahiptir. Bu noktada kuracağınız işin, şahıs şirketi yahut adi şirket yerine limited veya anonim şirket biçiminde örgütlenmesi için geçerli nedenlerinizi ortaya koymanız faydalı olacaktır. Biz ABD’de limited ve anonim şirket kurmak tercihinizle ilgili bu nedenleri aşağıda kısaca özetlemeye çalıştık:
2.Neden ABD’de Limited ve Anonim Şirket Kurmak?
- ABD’de anonim şirketler “S- Türü Şirket (S-Corporation)” veya “C- Türü Şirket (C-Corporation)” tabir edilen iki şekilde yapılandırılmaktadır. Limited Şirket (Limited Liability Company - LLC) veya Anonim Şirketler, adi şirket/şahıs şirketlerin aksine, kanuni düzenlemeler karşısında kişisel malvarlıkları ve yasal sorumluluklar bakımından koruma sağlamaktadır
- Limited ve Anonim Şirketler, sahip veya ortaklarınınkine bağlı olmayan sınırsız bir faaliyet yaşam süresine sahiptir. Böylelikle, şirket birleşmeleri, mal alım-satımı veya yargı süreçlerinde taraf olma gibi faaliyetleri ayrı bir tüzel kişilik olarak yerine getirebilmektedirler
- Yine adi şirket/şahıs şirketlerinin tersine, anonim/limited şirketlerde ortaklar payları oranınca sorumluluk ve hak taşımaktadırlar. Bu sayede, ABD’de limited ve anonim şirket kurmak sürecinde pay devri veya şirket el değiştirmesi gibi esaslı değişiklikler daha kolay yönetilebilmektedir
- Limited ve Anonim Şirketler, sağlam örgütsel yapıları nedeniyle hem yeni yatırımcıları cezp etmekte hem de kamuoyunda kredibilite sağlamaktadır
- ABD’de limited ve anonim şirket kurmak daha kolay şekilde sermaye tedariki sağlayabilmek bakımından belirli avantajlara sahiptir
- Son olarak, ABD’de limited ve anonim şirket kurmak önemli vergi avantajları sunmaktadır
Diğer yandan, ABD’de limited ve anonim şirket kurmak için; şirketleşme sürecinde bazı resmi kayıt ve belge zorunluluklarının yerine getirilmesi, yıllık toplantıların düzenlenmesi ve belirli bazı başvuru masraflarının ödenmesi gibi yükümlülüklerin bulunduğunu hatırınızdan çıkarmamanız faydalı olacaktır.
3.Limited ve Anonim Şirket Nasıl Kurulur?
Yukarıda açıklanan şirket türlerinden herhangi birisini kurmaya karar verdikten sonra, ABD’de limited ve anonim şirket kurmak adına aşağıdaki adımların takip edilmesi gerekmektedir.
Adım 1 – Abd’de Limited ve Anonim Şirket Kurmak: Şirket Türünün Seçilmesi
Yatırımcılar ve girişimcilerin ABD’de limited ve anonim şirket kurmak adına esas alacakları modellerin çerçevesi Amerikan yasaları tarafından belirlenmiştir. Şirketinizi kurman önce söz konusu modellerden hangisinin işiniz için en uygunu olduğuna karar vermek ilk öncelikli adımınız olmalıdır. ABD’de “incorporating (şirketleşme)” kelimesi, genel olarak S- veya C- türü Anonim şirketleri tanımlamak için kullanılıyor olsa da, biz bu yazımızda Limited Şirketleri (LLC) de söz konusu tanım içerisine dahil edeceğiz. Böylelikle, kurmayı düşündüğünüz iş için kıyaslamalı bir şekilde hangi şirket yapısını tercih etmeniz gerektiğine karar verebileceksiniz.
Esas olarak, Limited Şirket ABD’de iş kurmak için en iyi alternatiflerden birisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunun nedenleri özet olarak şu şekilde sıralanabilir:
- Kişisel varlıkların güven altına alınması ve firma borçlarının ödenmesi gibi yasal sorumluluklara karşı yatırımcı ve girişimcilere hukuki bir koruma sağlaması
-“Sınırlı sorumluluk” (limited liability) kavramı sayesinde dava veya iflas gibi beklenmedik herhangi bir sonuca karşın firma sahip ve ortaklarına güvence getirmesi
- Sahiplerine vergi yükümlülüklerini kendi kişisel vergi beyannameleri dahilinde devlete bildirebilmesine imkan tanıması (pass-through taxation)
- Yabancılara kolay şekilde firmalaşma fırsatı vermesi
Diğer yandan, ABD’de limited ve anonim şirket kurmak isteyen, aynı zamanda daha yüksek ticari hacim ve görece büyük işler hedefleyenler için C- Türü Anonim Şirket daha iyi bir seçenek olacaktır. C- Şirketlerde 3 temel katman bulunmaktadır:
- Hisse senedine sahip olan pay sahipleri
- Yönetim organı olarak faaliyet gösteren yönetim kurulu
- Rutin ve idari işleyişten sorumlu yetkili yönetici ile çalışanlar.
Sınırlı sorumluluk, uzun yaşam-faaliyet süresi, hisse senetleri yoluyla ortaklığın kolayca transfer edilebilmesi ve yüksek kredibilite gibi imkanlar sunmasının yanında; C- Şirketler şu artıları barındırmaktadırlar:
- Harcamaların vergiden düşürülebilmesi
- Vergi indirimleri
-Ortaklara makul düzeyde maaş bağlanabilmesi
- Düşük denetim riski ve kazançların firma ile pay sahipleri arasında esnek şekilde dağıtılabilmesi
Bunların yanı sıra, C- türü yapılanan şirketler, bünyesinde paydaşlar, yönetim kurulu ve yöneticiler gibi unsurlara yer veren sağlam yasal örgütsel yapısı nedeniyle yatırımcılar için makul bir seçenektir. Ayrıca, Limited Şirketler veya şahıs şirketleri ile ilgili kurallar her eyalette birbirinden ciddi derecede farklılık gösterdiğinden bu şirket türleri yeni yatırımcılar açısından pek doğru bir seçim olarak değerlendirilmemektedir.
ABD’de limited ve anonim şirket kurmak için alternatiflerinizden birisi olan C- Şirket türü için dezavantaj sayılabilecek bir husus, hem firma düzeyinde hem de bireysel düzeyde gerçekleşen bir “çifte vergilemeye” (double taxation) yol açmasıdır. Şirket bir yandan kendi tüzel kişiliği nedeniyle veriye tabi tutulurken, diğer yandan hisse senedi sahiplerine dağıtılan temettülerden vergi kesilmektedir. Buna ek olarak, C- Şirketlerin LLC’ler ile kıyaslandığında daha karmaşık yapı ve kuruluş süreçlerine sahip olduğu söylenebilir.
C- Şirket ve Limited Şirketlerin tersine, Amerikan vatandaşı olmayan kişiler S- türü anonim şirket kuramadıkları gibi bu şirketlerde pay sahibi de olamazlar. Aslında, LLC’ler gibi S- Şirketler de küçük iş kuracaklar için daha avantajlıdır. Vergileme bakımından, S- Şirketler pass-through tabir edilen vergilendirmeye elverişlidir ve vergi iadesinden faydalanma imkanı vardır. Dolayısıyla, S- türü şirket yapısının hem anonim şirket kurmak hem de vergi avantajından yararlanmak isteyen Amerikan vatandaşları için uygun bir seçenek olduğunu söyleyebiliriz.
ABD’de bir anonim şirket kurulduğu zaman otomatikman C- türü yapılanmaya sahip olmaktadır. Ancak ortaklar her zaman S- şirket yapılanmasına geçmeyi tercih edebilmektedirler. Böyle bir karar verildiği zaman s-2553 kodlu formun doldurularak Maliye Bakanlığına iletilmesi zorunludur.
Adım 2 – Kuruluş İsmi Seçilmesi:
Kuracağınız şirkete isim seçerken dikkat etmeniz gereken ilk husus piyasada ve halkın nazarında dikkat çeken ve akılda kalan bir firma adı belirlemek olmalıdır. Bunun yanı sıra, aşağıdaki kurallara riayet edilmesi gereklidir:
- Resmi kuruluş isimlerini kullanmama (Hazine, Maliye vb.)
- Özel izin alınmadan kullanılamayacak takıları bulundurmama (Banka, Avukat vb.)
- Diğer resmi firma isimleri ile aynı adı seçmeme
Adım 3- Abd’de Limited Ve Anonim Şirket Kurmak için Kuruluş Yeri Seçimi:
ABD’de limited ve anonim şirket kurmak için kesin kararınızı verdiyseniz, akılda tutmanız lüzumlu olan hususlardan bir tanesi de gerçekleştireceğiniz işlemler nedeniyle muhatap olduğunuz yasaların ülke çapında değil eyalet düzeyinde düzenlenmiş olduğu bilgisidir. Yani yeni bir şirket kurarken odaklanmanız gereken nokta kuruluş ve faaliyet aşamasında hangi eyaletin ne tür kurallar koyduğunu iyice kavramak olmalıdır. Bu çerçevede, Delaware, Nevada ve Wyoming eyaletlerinin diğerlerine nazaran daha “işveren yanlısı” olduğu ve şirket kurmak ile işletmenin, bilhassa yabancı yatırımcı ve şirketler için, söz konusu eyaletlerde görece kolay olduğunu ifade etmek yanlış olmayacaktır. Bunun yanı sıra, eğer şirketi kurduğunuz eyalet haricinde başka bir eyalette de faaliyet göstermek istiyorsanız gerekli izini edinmeniz (foreign qualification) zorunludur. Amerika'da hangi eyaletlerde şirket kurmanın daha avantajlı olduğuyla ilgili detaylar için ''Şirket Kurmak ABD’de Hangi Eyaletlerde Avantajlıdır'' adlı makaleyi inceleyebilirsiniz.
Adım 4 – Yönetici/Yönetim Kurulu Üyelerinin Seçimi:
ABD’de limited ve anonim şirket kurmak için atılacak bir sonraki adım, Limited Şirkette (LLC) yönetici, Anonim Şirkette ise yönetim kurulu üyelerinin kim olacağının tespit edilmesidir. İlgili kişilerin seçilmesi, gelecekte alınacak tüm karar ve yerine getirilecek işlemlerin doğrudan biçimlendirilmesi bakımından bir firma için hayati öneme sahiptir. Burada belirtmemiz gereken bir husus, ilk yönetim kurulu toplantısının işin resmi olarak kurulmasından önce gerçekleştirilmesi gerektiğidir. Bu toplantıda; hisselerin ortaklara dağıtımı, firma kaşesinin belirlenmesi, CEO ve CFO gibi üst düzey yöneticilerin seçilmesi, firma iç tüzüklerinin eyalet yasaları ile uyumlaştırılması gibi başlıklar ele alınır.
Adım 5 – Kuruluş Belgelerinin Teslim Edilmesi:
Kuracağınız Limited Şirkete (LLC) ait organizasyon yapısına dair bilgileri de içeren evrakın doldurularak ilgili eyalet yetkili birimine teslim edilmesi gerekmektedir. Anılan belge, firma adı ve adresi, faaliyet süresi, yasala temsilcinin adı/adresi ve faaliyet amacı gibi bilgileri içermelidir. Benzer şekilde, Anonim Şirketler için Articles of Incorporation adlı, biraz önce sayılan bilgilere ek olarak dağıtılacak hisselerin adedi ve türü ile atanmış yöneticilerin adlarını içeren belgenin yetkili makamlara teslimi zorunludur.
Adım 6 – Şirket Ana Sözleşmesi ve Şirket İç Tüzüklerinin Hazırlanması:
Her ne kadar Limited Şirketler (LLCs) için yasal olarak zorunlu olmasa da, aşağıda sıralanan başlıkların çerçevesini belirleyen şirket ana sözleşmesinin hazırlanması kuvvetle tavsiye edilmektedir:
- Kar-zararın ortaklar arasında nasıl dağıtılacağı
- Yürütülecek işin kapsamı
- Ücret, oy hakkı ve yönetimsel yetkiler gibi ortak ve yöneticilere yönelik hak ve sorumlulukların nasıl belirleneceği
- İflas yahut bir ortağın ölümü gibi durumlarda prosedürlerin ne yönde işletileceğ
Diğer taraftan Anonim Şirketler, dağıtılacak hisselerin sayısı ve türü ile ortaklar toplantısı, yönetim kurulu toplantısı ve yıllık toplantı gibi başlıkları kapsayan; şirketin organizasyon ve yönetimi ile ilgili açıklamaları içeren resmi belgeyi ilgili kurumlara teslim etmek durumundadırlar.
Adım 7 – Yasal Temsilci Atanması:
Şirketiniz adına resmi yazışma ve belgeleri teslim almaya yetkili bir yasala temsilcinin (Registered Agent) atanması ABD’de limited ve anonim şirket kurmak için gerekli aşamaların bir diğer adımı olarak karşımıza çıkmaktadır. Yasal temsilci, kuruluş yapılan eyalette ikamet eden ve 18 yaş üstü bir kişi olabileceği gibi, yine aynı eyalette faaliyet gösteren tüzel bir kişilik de olabilir. Yasal temsilcinin temel görevi, şirket adına resmi yazışmaları teslim alarak şirket yetkililerine iletmektir.
Adım 8 – İşveren Vergi Sicil Numarası (EIN-Employer Identification Number) veya Bireysel Vergi Numarası (ITIN-Individual Taxpayer Identification Number) Edinilmesi:
ABD’de limited ve anonim şirket kurmak adına, Maliye Bakanlığı’nın şirketinizi resmi olarak kayıt edebilmesi ve takibini yapabilmesi gerekmektedir. Bunun için de EIN veya ITIN diye adlandırılan numaraların oluşturulması ve tanımlanması zorunludur. EIN, basitçe vergi işlemlerinin yerine getirilebilmesi adına kullanılan vergi numarası olarak tanımlanabilir. ITIN ise sosyal güvenlik numarası (SSN-Social Security Number) edinemeyen ancak bazı işlemler için vergi numarası alması gereken kişiler adına tanımlanan bireysel vergi kimlik numarasıdır. Bu kişiler şunlardır:
- Geçici oturumu olan ancak vergi beyannamesi vermesi gereken kişiler
- Vatandaş veya oturum izni olan kişilerin bakmakla yükümlü oldukları kişiler
- Sürekli oturum izni olmayan ancak vizesi bulunan kişilerin eş ve çocukları
- Vergi anlaşmasından faydalanmak isteyen ancak sürekli oturum izni olmayan kişiler
- Sürekli oturumu olmayan öğrenciler ve öğretim görevlileri
Adım 9 – Banka Hesabı Açılması:
Birçok yabancı kökenli firma, ABD’de limited ve anonim şirket kurmak adına gerçekleştirecekleri ticari işlemler için banka hesabı açılmasının zor olduğunu değerlendirmektedirler. Oysa ki, her eyalete göre farklılık gösterebilen gerekliliklere uyulduktan sonra bunun önünde herhangi bir engel bulunmamaktadır. Konu ile ilgili linkimize tıklayarak nemli bilgilere ulaşabilirsiniz.